Bilgisayarın Tarihi 2. (1642 - 1854)

•17.yy’da Avrupalı bilim adamları matematik ve diğer hesaplama işlemleri ile ilgili çalışmalarını hızlandırmışlardır. Bu tür işlemlerle çağdaşlarından (diğer kıta ve coğrafi bölgelerden) daha yoğun olarak yaşamaya başlayan Avrupalılardır. Avrupa, dünyanın diğer bölgeleriyle karşılaştırılmayacak kadar organize bir toplum yapısına sahipti. Gelişen ticaret, hayat standartlarında önemli bir gelişmeye yol açmıştı. Toplumun organizasyon biçiminden de güç alarak, bilim hızla yaygınlaşıyor ve önem kazanıyordu. Avrupa’nın organize oluşunun en önemli göstergelerinden biri, farklı devletlerin uyrukları olan bilim adamlarının, birbirlerinin çalışmalarından kısa gecikmelerle haberdar olabilmeleriydi. Gerçekten de bilgi işlem teknolojisinde Avrupalı bilim adamlarının ve icatçıların oynadığı rol, birbirini izleyen ve birbirine eklemlenen çalışmalar şeklinde görülmektedir.

•1671 yılında Gottfried von Leibniz(sağdaki resim), zaman alıcı ve rutin aritmetiksel işlemleri kendisinin yerine yapacak bir makine tasarlamıştır. Leibniz’in geliştirmiş olduğu araç, tekrarlı toplama işlemlerini yaparak, iki sayının çarpımını bulabiliyordu. Bunun dışında çıkarma, bölme ve karekök alma işlemlerini de gerçekleştirebiliyordu. Bu aracın adı Step Reckoner’dı(soldaki resim) ve hiçbir zaman yaygın bir kullanımı olmamıştır. Leibniz, bilgisayarın temel çalışma prensibi olan ikili sistemin de öncülerindendir.
•Bu sisteme göre, derecelendirilmiş bir tekerleğin, çeşitli pozisyonları, farklı basamaklara karşılık geliyordu. Tekerleğin gerektiği kadar döndürülmesi ile, sonuçlar elde ediliyordu.
•Leibniz’in geliştirmiş olduğu hesaplama aracı (Step Reckoner) daha önce de belirttiğimiz gibi hiçbir zaman yaygın bir kullanım alanı bulamamıştır. Bunun üzerine Leibniz 1673’te çalışmalarına devam ederek geliştirmiş olduğu aracı tekrar gözden geçirerek hemen hemen aynı özellik ve yeteneklere sahip “Leibniz Wheel”(soldaki resim) olarak adlandırılan aracını geliştirmiştir.


•1678’de Pierre Grillet, John Napier’in ve Blaise Pascal’ın makinelerinden esinlenerek bir hesap makinesi geliştirmiştir. Bu makine Napier’in çubukları ve Pascal’ın makinesinin mekanizmalarını bir arada kullanarak toplama, çıkarma işlemlerini gerçekleştiriyordu. Bu araç diğer iki araca göre çok daha küçük ve hafifti bu özelliği aracın ilk taşınabilir hesap makinesi(sağdaki resim) olmasını sağlamıştır.

•1673’ten 1800’lerin başına kadar hesaplama işlemleri için geliştirilen araçlarda çok da fazla bir değişiklik yaşanmamıştır. Kullanılan malzeme, çalışma mantığı ve makinelerden yapılması istenenler genellikle aynıdır. Bu dönemde en çok göze batan nokta. Geliştirilen bu araçların daha önceki dönemlere göre daha yaygın olarak kullanılmak istenmesidir. Kullanım alanının genişlemesi, bu araçların ticari olarak üretilmesini de beraberinde getirmiştir.

•Şu ana kadar gösterilen araçların tümü tamamen donanım unsurlarından yani mekanik olarak ve elle çalışan parçalar bütünü biçimindedir. 19. yy’ın başlarından itibaren hesaplama makineleri ve diğer mekanik araçların kendi kendilerine ya da daha az insan emeği ile çalıştırılması düşüncesi yaygınlaşmaya başlamıştır.

•1780 yılında Benjamin Franklin elektriği bularak elektronik alanında çok önemli bir gelişime neden olmuştur.

•1805’te Fransız bir tekstil sanayicisi olan Joseph – Marie Jacquard(sağdaki resim) ilk kez bir makineyi kendi kendine çalışabilecek konuma getirmiştir. Bu işlemi delikli kartlar (Punched cards/soldaki resim)) kullanarak gerçekleştirmiştir. Bu kartlar ikili sisteme göre hazırlanmış, üzerlerinde belirli aralıklarla delikler olan ve her delik ve delikler arası boşluğa göre sayı değerleri alan en eski bilgisayar programlama araçlarıdır.
•Jacquard kendi dokuma tezgahlarında(soldaki resim) bir desenden birden fazla ve hızlı olarak dokumak için kartlar üzerine desen ve renkleri ikili sistem (0,1) mantığı içerisinde tanımlayarak dokuma tezgahlarını programlama yoluna girmiştir. Jacquard, dokuma tezgahını denetleyen ve delikli kartlar esasına göre çalışan bir mekanizma kurmuştur. Her karttaki delik kalıbı kullanılacak ipliğin rengini belirliyordu. Çalışanların konumu da kartlara göre belirleniyor böylelikle de makinanın çalışması kontrol ediliyordu.

•1820 de Charles Xavier Thomas(sağdaki resim), Leibniz’in makinesini geliştirmiştir(aşağıdaki resim). Thomas’ın bilgisayarın gelişimine olan etkisi, ilk kez bir hesaplama makinesinin ticari olarak üretilip satılması yönünde olmuştur.

•1822’de Charles Babbage(soldaki resim) İngiltere’de karmaşık matematiksel tabloların formüle edilmesini sağlayan “Difference Engine – Fark Makinesi”(sağdaki resim) adlı bir makine geliştirmiştir. Özellikle astronomların, muhasebecilerin ve diğer kamu görevlilerinin çok sık kullanmak zorunda kaldıkları çeşitli matematiksel tablolar ve bu tablolardaki değerler üzerinde yapılan işlemler oldukça yorucuydu çok zaman alıyordu ve hata yapma olasılığı çok fazlaydı (Taşçı ve Mutlu, 1991: 22) [1].
•Bu gereksinimler üzerine Babbage, 1833 yılında her hangi bir matematiksel işlemi, kullanıcının verdiği her hangi bir sırayla yapabilecek bir makine tasarladı. Bu makineye “Analytical Engine – Analitik Makine”(soldaki resim) adı verildi. Analitik Makine,
buhar enerjisiyle çalışacak, dişlilerden, sayaçlardan ve bağlayıcılardan meydana gelecek, delikli kartlar yardımıyla denetlenecekti. Analitik Makine, temel olarak iki bölümden meydana gelecekti; kullanılacak sayıların ve ara sonuçların depolanacağı bir bellek – memory ve işlemleri gerçekleştiren bir işlemci – processor. Ancak mali olumsuzluklar ve tasarındaki bazı aksaklıklar bu aracın geliştirilmesini engelledi. Analitik Makine diğer geliştirilecek olan araçlar için önemli bir hareket noktası oluştur. Özellikle bellek ve işlemci kavramları bundan sonraki gelişmelerde oldukça önemli bir yer tutacaktır.
•Babbage’nin tasarlamış olduğu Analitik Makine ilk genel amaçlı bilgisayardır.

•1830 yılında, Augusta Ada King(sağdaki resim) adlı bir bayan, bilgisayar tarihinin ilk programını hazırlayarak bir aracın çalışması için uygulamıştır. King Babbage’nin tasarladığı fakat geliştiremediği Analitik Makine’nin çalışması için gereken programı hazırlamış, ancak oda bu makinenin geliştirilmemesi nedeniyle kullanılamamıştır. King, in hazırlamış olduğu yazılım, daha sonraki yıllarda bilgisayarların yazılım bölümü için önemli bir başlangıç olacaktır. Bu tarihten itibaren bilgisayarlar sadece donanım ile değil yazılım ile de çalışır hale getirilecektir. 1979 yılında bu bayanın adı bir bilgisayar programına verilmiştir. (ADA Programlama Dili)

•1854 yılında İrlandalı bilim adamı George Boole, Boolean Mantığı olarak bilinen ikili Mantık sistemini geliştirmiştir. Boolean Mantığı, VE (^), VEYA (v) ve DEĞİL ( = )önermelerinden meydana gelmektedir.